Mastiti eshte nje inflamacion (demtim
nga infeksion ose irritim) i indit te gjoksit. Mund te ndodhe ne rreth
1/3 e femrave ne gjidhenie pas lindjes dhe atehere merr emrin mastit nga gjidhenia.
Kur mastiti nga gjidhenia eshte pasoje e nje infeksioni, zakonisht
shkaktohet nga bakterie, megjithese edhe infeksione fungine mund te jene
shkak. Pjesa me e madhe e mastiteve nga gjidhenia ndodhin gjate 3
muajve te pare postpartum (pas lindjes) , por mund te ndodhe edhe ne
periudha te tjera per sa kohe nje femer eshte duke ushqyer me qumesht.
Kur mastiti eshte i rende, mund te zhvillohet nje abces (mbledhje materiali te infektuar) ne gjoks.
SIMPTOMAT E MASTITIT NGA GJIDHENIA
- Nje gjendje e pergjithshme si lodhje (eng. Malaise)
- Temperature
- Zona e interesuar eshte e skuqur
- Ngrohje dhe forcim (eng. tenderness) i gjoksit
- Dhimbje gjate gjidhenies
FAKTORE RREZIKU TE MUNDSHME PER TE ZHVILLUAR MASTIT
- Mastit pas nje shtatzanie te meparshme
- Carje e thithkave ose infeksione te zones
- Perdorimi i nje pozicioni te vetem gjate gjidhenies keshtu qe gjoksi nuk zbrazet nga qumeshti
- Shtrengimi i tepert i recipetave qe bllokon leshimin e qumeshtit
TRAJTIMI I MASTITIT
- Vazhdo gjidhenien dhe perdor pozicione te ndryshme gjidhenie
- Zbrazje te vazhdueshme, te plota te gjirit te interesuar
- Vendosja e gjerave te ngrohta mbi te ose larja me uje te ngrohte
- Rritje e sasise se lengjeve qe merren
- Qendrim ne shtrat
- Ilaçe kunder dhimbjeve
- Antibiotike nese pershkruhen nga mjeku
- Drenazh i ndonje abcesi qe formohet
Nese mendoni qe keni mastit, konsultoni mjekun tuaj. Ne shumicen e rasteve, mastiti trajtohet lehtesisht. Te vazhdosh gjidhenien gjate mastitit nuk do te demtoje femijen tuaj.
Mastiti mund te ndodhe edhe ne gra ne moshe te madhe qe nuk jane ne gjidhenie. Ky lloj mastiti merr emrin mastit periduktal. Duktet e qumeshtit prane thithkave inflamohen duke shkaktuar dhimbje te gjoksit. Gjithashtu mund te jete nje mase prane thithkes, terheqje e thithkes ose humbje qumeshti. Duke qene se edhe kanceri i gjoksit mund te jape keto simtpoma, eshte e rendesishme te konsultoni mjekun tuaj nese ndodh ndonje nga keto shenja.
Trajtimi i mastitit periduktal mund te perfshije antibiotike ose nderhyrje kirurgjikale nese mastiti periduktat eshte i rende.
Ekziston nje forme e kancerit te gjoksit i quajtur kanceri inflamator i gjoksit qe mund te ngaterrohet me mastitin. Duke qene se kanceri inflamator i gjoksit eshte i shpejte ne rritje, agresiv dhe vdekjeprures, eshte e rendesishme qe te zbulohet heret. Temperatura ndodh shpesh gjate mastitit por rralle here ndodh ne rastet e kancerit inflamator te gjoksit.
- Temperature
- Zona e interesuar eshte e skuqur
- Ngrohje dhe forcim (eng. tenderness) i gjoksit
- Dhimbje gjate gjidhenies
FAKTORE RREZIKU TE MUNDSHME PER TE ZHVILLUAR MASTIT
- Mastit pas nje shtatzanie te meparshme
- Carje e thithkave ose infeksione te zones
- Perdorimi i nje pozicioni te vetem gjate gjidhenies keshtu qe gjoksi nuk zbrazet nga qumeshti
- Shtrengimi i tepert i recipetave qe bllokon leshimin e qumeshtit
TRAJTIMI I MASTITIT
- Vazhdo gjidhenien dhe perdor pozicione te ndryshme gjidhenie
- Zbrazje te vazhdueshme, te plota te gjirit te interesuar
- Vendosja e gjerave te ngrohta mbi te ose larja me uje te ngrohte
- Rritje e sasise se lengjeve qe merren
- Qendrim ne shtrat
- Ilaçe kunder dhimbjeve
- Antibiotike nese pershkruhen nga mjeku
- Drenazh i ndonje abcesi qe formohet
Nese mendoni qe keni mastit, konsultoni mjekun tuaj. Ne shumicen e rasteve, mastiti trajtohet lehtesisht. Te vazhdosh gjidhenien gjate mastitit nuk do te demtoje femijen tuaj.
Mastiti mund te ndodhe edhe ne gra ne moshe te madhe qe nuk jane ne gjidhenie. Ky lloj mastiti merr emrin mastit periduktal. Duktet e qumeshtit prane thithkave inflamohen duke shkaktuar dhimbje te gjoksit. Gjithashtu mund te jete nje mase prane thithkes, terheqje e thithkes ose humbje qumeshti. Duke qene se edhe kanceri i gjoksit mund te jape keto simtpoma, eshte e rendesishme te konsultoni mjekun tuaj nese ndodh ndonje nga keto shenja.
Trajtimi i mastitit periduktal mund te perfshije antibiotike ose nderhyrje kirurgjikale nese mastiti periduktat eshte i rende.
Ekziston nje forme e kancerit te gjoksit i quajtur kanceri inflamator i gjoksit qe mund te ngaterrohet me mastitin. Duke qene se kanceri inflamator i gjoksit eshte i shpejte ne rritje, agresiv dhe vdekjeprures, eshte e rendesishme qe te zbulohet heret. Temperatura ndodh shpesh gjate mastitit por rralle here ndodh ne rastet e kancerit inflamator te gjoksit.
Pershtatur ne shqip nga JAMA 2003 ; 289 : 1728
[Informacionet
e paraqitura ne keto shkrime jane te pershtatshme per shumicen e
rasteve por nuk mund te zevendesojne kurre nje diagnoze mjeksore dhe
kurrsesi nuk duhet te jene shkas per te ndermarre nje iniciative vetjake
per te filluar nje terapi ose nderhyrje . Per nje informacion me te
plote mbi gjendjen tuaj shendetsore , ju keshillojme ti drejtoheni
mjekut tuaj. Kete faqe mund tua jepni pacienteve tuaj per qellime
informative mbi mastitin.]